มะระขี้นก (มะระไทย) คือ มะระที่มีผลเล็กๆ สั้นป้อม หัวแหลม ท้ายแหลม ผลยาวประมาณ 2-3 นิ้ว ผิวผลขรุขระ สีเขียวแก่ รสขมจัดกว่ามะระจีน มะระชนิดนี้เป็นพืชพันธุ์ของไทย และเป็นชนิดที่มีสรรพคุณตามตำรายาไทย
ชื่ออื่นๆ ที่ใช้เรียก : ผักเหย, ผักไห, มะร้อยรู, มะระ, มะห่อย, มะไห่, สุพะซู, สุพะเด
สรรพคุณทางยา
1. ใบ มีรสขม คั้นเอาน้ำดื่มแก้ท่อน้ำดีอักเสบ แก้ไข้ตัวร้อน แก้ปากเปื่อย แก้ฝี แก้ปวดเนื่องจากลมคั่งในข้อ และช่วยเจริญอาหาร
2. ดอกของมันมีรสขมร้อน ใช้ชงน้ำดื่มแก้หอบหืด
3. ผลอ่อน มีรสขมจัด กินแล้วจะช่วยบำรุงน้ำดี บำรุงร่างกายให้เจริญอาหาร ขับพยาธิ ขับบวม คั้นเอาน้ำมาอมแก้ปากเปื่อย หั่นตากแห้ง ชงกับน้ำดื่มแก้เบาหวาน
ส่วนผลสุก เขาห้ามกินเด็ดขาดเพราะทำให้อาเจียนและท้องร่วงได้
4. เมล็ด มีรสขมเมา ช่วยขับพยาธิตัวกลม
5. รากของมะระขี้นกยังเอามาต้มน้ำดื่มแก้ไข้ แก้ริดสีดวงทวาร แก้แผลอักเสบ บำรุงธาตุ และยังช่วยสมานแผลได้ดี